Een aflosboete noemde Hans Wiegel het. Het orakel van Friesland verhief zijn stem om zijn VVD tot inkeer te brengen. Het had een beetje effect; Rutte III besloot de Wet-Hillen in 30 in plaats van 20 jaar af te bouwen. Een pleister op de wonde van de woningbezitter die zijn hypotheek (bijna) afgelost heeft. We hebben het over het eigenwoningforfait, een vorm van vermogensbelasting. De eigenaar van een woning moet een bepaald percentage van de WOZ-waarde van zijn woning bij zijn inkomen optellen. Voor woningen tussen de 75.000 en 1.060.000 euro is dat 0,75 procent. Over dat extra inkomen moet inkomstenbelasting betaald worden.

Tijdbom

De Wet-Hillen, vernoemd naar toenmalig CDA-Kamerlid Hans Hillen, werd in 2005 ingevoerd. In die tijd werden veel aflossingsvrije hypotheken verkocht. Door niet af te lossen, kon maximaal hypotheekrente worden afgetrokken. Een tijdbom, aldus Hillen. Als ouderen straks ineens de hele hypotheek moeten aflossen, hebben ze misschien te weinig geld voor bijvoorbeeld gezondheidszorg. Het Kamerlid stelde voor het aflossen te stimuleren. Mensen die hun hypotheek (bijna) helemaal aflossen, krijgen een vrijstelling. Ze hoeven het eigenwoningforfait niet meer bij hun inkomen op te tellen. Een vreemde oplossing. De overheid subsidieert het maken van schulden, maar ook verlagen van schulden. De Wet-Hillen kost honderden miljoenen euro’s per jaar. Inkomsten die de overheid misloopt. Dat nadeel loopt sterk op.

Sinds de economische crisis zijn woningeigenaren meer gaan aflossen. Bovendien zijn mensen die vanaf 2013 hun eerste hypotheek afsloten, verplicht die binnen dertig jaar volledig af te lossen. Tenminste, als ze de renteaftrek willen houden. In de toekomst zouden alle huizenbezitters een beroep kunnen doen op de Wet-Hillen. Kost klauwen vol geld. Daar moet een einde aan komen, vindt het nieuwe kabinet. Zelfs de VVD was bereid het heilig huisje om te stoten; het extraatje wordt langzaam afgebouwd. En daar blijft het niet bij. De hypotheekrenteaftrek wordt vanaf 2020 versneld afgebouwd naar 36,9 procent in 2023. Ter compensatie wordt het eigenwoningforfait verlaagd van 0,75 naar 0,6 procent. Tevens gaat de inkomstenbelasting omlaag, maar die dient ook al als goedmakertje voor een verhoging van het lage btw-tarief.

Een heel gepuzzel. Volgens het kabinet is het resultaat onder de streep echter dat iedereen meer te besteden krijgt.

Rekensom

Toch blijft het verzet tegen de afbouw van de Hillen-bonus groot. Snel wordt geroepen dat de overheid zich weer eens onbetrouwbaar toont. Laten we eens een rekensom maken, om een en ander in perspectief te plaatsen. Bij een woning van 200.000 euro is het eigenwoningforfait 1500 euro (0,75%). Bij een belastingtarief van 40,8 procent is dat 612 euro netto. Straks is dat 0,6 procent van 200.000 euro: 1200 euro. Bij een verlaagd belastingtarief van 36,9 procent is dat netto 443 euro. Per maand 37 euro. Voor de meeste mensen die hun woning ‘vrij’ hebben, zal dat waarschijnlijk niet betekenen dat ze aan de bedelstaf geraken, maar we kunnen natuurlijk niet in de portemonnee van u en Hans Wiegel kijken.

Deze publicatie is geschreven door Peter Heesen en verscheen op zaterdag 14 oktober 2017 in Dagblad de Limburger / Limburgs Dagblad. Het artikel kwam tot stand dankzij medewerking van fiscaal jurist Roel Wienen van RSM in Venlo.

     
mr. Roel Wienen    
T +31(0)77 354 28 00    
E [email protected]