Arbeidsongeschiktheid: geen medisch attest vereist voor de eerste dag van afwezigheid 

 

De beslissing werd genomen door de Raad van Ministers en zal binnenkort door de wetgevende instellingen worden goedgekeurd: werknemers zullen niet langer verplicht zijn een medisch attest aan hun werkgever voor te leggen voor hun eerste ziektedag, met een maximum van 3 dagen per kalenderjaar. De wetgever heeft echter voorzien in de mogelijkheid van een vrijstelling voor bedrijven met minder dan 50 werknemers. 

 

Huidige regels: is het voorleggen van een medische verklaring in ieder geval verplicht?

Hoewel de werknemer tot op heden zijn werkgever onmiddellijk in kennis moet stellen van zijn arbeidsongeschiktheid, verplicht de wet de werknemer wiens arbeidsovereenkomst wegens ziekte wordt geschorst niet om spontaan een medisch attest ter dekking van zijn afwezigheid over te leggen. Het is echter mogelijk dit te regelen in een collectieve arbeidsovereenkomst of in het arbeidsreglement, wat meestal het geval is. Er dient ook op gewezen te worden dat de werknemer, zelfs bij gebrek aan specifieke bepalingen, verplicht is om op verzoek van de werkgever een door zijn arts opgesteld attest voor te leggen. 

Deze bepalingen waren van toepassing ongeacht de duur van de arbeidsongeschiktheid van de werknemer. De politieke machten wilden hierin verandering brengen en rechtvaardigden deze maatregel met name door de werklast van de huisartsen dankzij deze vrijstelling te verminderen. 

 

Geen medische verklaring voor de eerste dag, drie dagen per kalenderjaar

Voortaan hoeft de werknemer voor de eerste dag van arbeidsongeschiktheid geen medisch attest meer voor te leggen. De vrijstelling kan worden gebruikt voor één dag afwezigheid of voor de eerste dag van een langere afwezigheid. Indien de ongeschiktheid meer dan één dag duurt, moet een medische verklaring worden voorgelegd overeenkomstig de bovengenoemde regels, hetzij op grond van een collectieve arbeidsovereenkomst of het arbeidsreglement, hetzij op verzoek van de werkgever. 

De werknemer kan 3 dagen per kalenderjaar van deze vrijstelling gebruik maken. Zij kunnen er ook voor kiezen om naar hun arts te gaan en een attest te halen om hun afwezigheid te rechtvaardigen, ook al is het maar voor één dag, en zo deze mogelijkheid behouden voor een volgende afwezigheid later in het jaar. 

Bovendien heeft de wetgever een verplichting ingevoerd voor de werknemer die gebruik maakt van deze vrijstelling, die in dat geval onmiddellijk aan zijn werkgever moet meedelen op welk adres hij tijdens deze eerste verzuimdag zal verblijven. 

 

Afwijking voor kleine ondernemingen

De wetgever heeft in zijn wetsvoorstel niettemin voorzien in de mogelijkheid tot afwijking voor ondernemingen met minder dan 50 werknemers (op 1 januari van het betrokken kalenderjaar), die ervoor kunnen kiezen de regels toe te passen zoals ze tot nu toe waren en de nieuw ingevoerde vrijstelling van het medisch attest terzijde te schuiven. 

Deze vrijstelling zal echter niet automatisch zijn en zal moeten worden geregeld in een collectieve arbeidsovereenkomst of in het arbeidsreglement. Werkgevers die zich aan deze nieuwe regeling willen onttrekken, zullen dus mogelijk hun arbeidsreglement moeten wijzigen, met inachtneming van de procedure voor de wijziging van arbeidsreglementen waarin de desbetreffende wettelijke bepalingen voorzien. 

Het is dus van essentieel belang dat de betrokken werkgevers een standpunt ter zake innemen om de maatregelen te kunnen nemen die eventueel nodig zijn om hun besluit uit te voeren.  De wijziging van het arbeidsreglement in een onderneming waar geen ondernemingsraad is ingesteld, impliceert immers dat het ontwerp van het nieuwe reglement ter beschikking wordt gesteld van de werknemers zodat zij eventuele opmerkingen kunnen maken. Dit zou dus in sommige bedrijven een punt van discussie kunnen zijn.

 

Wat kan RSM voor u doen? 

RSM kan u bijstaan en adviseren bij het opstellen van uw voorstel tot wijziging van het arbeidsreglement, in overeenstemming met de toepasselijke wettelijke bepalingen. Daarnaast kan dit ook een gelegenheid zijn om andere punten van het arbeidsreglement te herzien op basis van ontwikkelingen in uw bedrijf en/of in de wetgeving, waarbij RSM u ook kan bijstaan naargelang uw behoeften.

 

 

Als u vragen heeft over bovenstaande onderwerpen, aarzel dan niet om contact op te nemen met het RSM Belgium InterPay team ([email protected]).