Τα πρώτα βήµατα προς την εξυγίανση του ελληνικού φορολογικού συστήµατος αποδίδουν καρπούς, καθώς ο φοροελεγκτικός µηχανισµός αξιοποιεί επαρκώς πλέον την τεχνογνωσία και το κύρος των Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών.

Το νέο καθεστώς φορολογικών ελέγχων αποτελεί πλέον πραγµατικότητα για τις επιχειρήσεις και τα οικονοµικά τους επιτελεία. Τα ελεγκτικά γραφεία και οι Ορκωτοί Ελεγκτές Λογιστές (Νόµιµοι Ελεγκτές) οι οποίοι είναι εγγεγραµµένοι στο δηµόσιο µητρώο και διενεργούν υπο- χρεωτικούς ελέγχους σε ανώνυµες εταιρείες και εταιρείες περιορισµένης ευθύνης υποχρεούνται στην έκδοση ετήσιου φορολογικού πιστοποιητικού ελέγχου. Το νέο καθεστώς έχει εφαρµογή για Ισολογισµούς που κλείνουν από την 30 Ιουνίου 2011 και µετά.

Παρά τις αρχικές αντιδράσεις ορισµένων φορέων και τις καθυστερήσεις αναφορικά µε την έκδοση διευκρινιστικών αποφάσεων, οι φορολογικοί έλεγχοι βρίσκονται στην πλειοψηφία τους σε εξέλιξη, παράλληλα µε τον τακτικό έλεγχο των επιχειρήσεων. Ο νέος αυτός θεσµός επιφέρει σηµαντική αλλαγή στη γενικότερη φιλοσοφία στην οποία ήταν βασισµένος ο φοροελεγκτικός µηχανισµός. Το φορολογικό µας σύστηµα εκσυγχρονίζεται στα πρότυπα άλλων χωρών που ήδη εφαρµόζουν παρόµοια συστήµατα και επιτυγχάνεται πλέον η διαφάνεια στους φορολογικούς ελέγχους. Το αναλυτικό ελεγκτικό πρόγραµµα που εφαρµόζεται καθορίζει µε µεγάλη ακρίβεια το αντικείµενο του φορολογικού ελέγχου και µέσω της µηχανογράφησης επιτυγχάνεται η παρακολούθηση και η αξιολόγηση των ευρηµάτων από τις αρµόδιες αρχές. Ο ρόλος του Κράτους περιορίζεται στην εποπτεία του συστήµατος και τη διενέργεια εξειδικευµένων ελέγχων.

Το Κράτος εµπιστεύεται ένα σηµαντικό µέρος του φοροελεγκτικού µηχανισµού στις επαγγελµατικές ικανότητες, το κύρος και την ανεξαρτησία των Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών και τους αναθέτει έναν νέο ρόλο που αποτελεί πρόκληση και ευκαιρία για την αναβάθµιση του θεσµού. Τα ελεγκτικά γραφεία και οι φορείς τους βρίσκονται από κοινού σε µια συνεχή προσπάθεια αξιοποίησης των κατάλληλων ελεγκτικών εργαλείων για την διενέργεια των φορολογικών ελέγχων και την διατήρηση υψηλής ποιότητας σε σχέση µε την εργασία αυτή. Ο τακτικός έλεγχος των επιχειρήσεων µε βάση τις διατάξεις του εµπορικού νόµου διενεργείται πλέον παράλληλα µε τον έλεγχο φορολογικής συµµόρφωσης µε αποτέλεσµα να προκύπτουν τα απαραίτητα συµπεράσµατα ως προς την επάρκεια και ακρίβεια των φορολογικών υποχρεώσεων των επιχειρήσεων. Η ευθύνη για τους νόµιµους ελεγκτές είναι αρκετά υψηλή ωστόσο είναι υπόθεση όλων των εµπλεκόµενων φορέων να διατηρηθεί ο θεσµός και το επαγγελµατικό κύρος µέσω της διενέργειας ελέγχων αναφορικά µε την ποιότητα της εργασίας.

Τα οφέλη από την εφαρµογή του νέου αυτού θεσµού είναι πολλαπλά. Καθίσταται αναγκαία η αναµόρφωση των δαπανών που δεν αναγνωρίζονται φορολογικά και έτσι το Κράτος λαµβάνει άµεσα τους φόρους εισοδήµατος. Με την ολοκλήρωση των οικονοµικών καταστάσεων και την έκδοση του φορολογικού πιστοποιητικού περαιώνεται φορολογικά κάθε χρήση. Εδραιώνεται φορολογική συνείδηση από τους φορολογούµενους και αντιµετωπίζονται πολύ νωρίτερα όλα τα φορολογικά ζητήµατα των επιχειρήσεων.

Οι επιχειρήσεις µετά και από την ολοκλήρωση των δειγµατοληπτικών ελέγχων οριστικοποιούν τις φορολογικές τους υποχρεώσεις και πρακτικά απαλλάσσονται από την αβεβαιότητα αναφορικά µε τις ανέλεγκτες φορολογικά χρήσεις και µπορούν να σχεδιάσουν την στρατηγική και τους µεσοπρόθεσµους στόχους αποτελεσµατικότερα -λαµβάνοντας βέβαια υπόψη την δύσκολη οικονοµική συγκυρία που διανύουµε. Η πρόσφατη εµπειρία δείχνει ότι η πλειονότητα των επιχειρήσεων έχουν δεχθεί µε θετικό τρόπο την εξέλιξη αυτή και περνάνε πλέον στο παρελθόν πρακτικές και ανεπάρκειες του προηγούµενου συστήµατος φορολογικών ελέγχων.

Βέβαια η εξέλιξη αυτή αποτελεί ένα µόνο βήµα για την αναµόρφωση του φορολογικού µας συστήµατος. Η καθιέρωση χαµηλών φορολογικών συντελεστών, η αναλυτική καταγραφή των εκπιπτόµενων δαπανών και η πιθανότητα επιλογής διαφορετικού Ορκωτού Ελεγκτή Λογιστή για το φορολογικό πιστοποιητικό θα συµβάλουν στην σταθεροποίηση του φορολογικού συστήµατος και την περαιτέρω διαφάνεια των φορολογικών ελέγχων.

Ο νέος θεσµός πρέπει να πετύχει τον σκοπό του σε όφελος των επιχειρήσεων και του Κράτους µε απώτερο στόχο να επεκταθεί στο σύνολο των οικονοµικών µονάδων που θα µπορούσαν ενδεχοµένως να υπαχθούν στο νέο σύστηµα φορολογικών ελέγχων.