Δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 178/Α΄/17.10.2025 ο νόμος 5239/2025 «Δίκαιη Εργασία για Όλους: Απλοποίηση της Νομοθεσίας - Στήριξη στον Εργαζόμενο - Προστασία στην Πράξη - Συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις»

Στις σημαντικότερες εργασιακές ρυθμίσεις του περιλαμβάνονται οι παρακάτω:

Ι. Υπερωρίες

Με το άρθρο 7 αυξάνεται κατά 1 ώρα ανά ημέρα η νόμιμη υπερωρία που δύναται να παρέχει ο εργαζόμενος αρκεί να τηρούνται οι 11 συνεχόμενες ώρες υποχρεωτικής ανάπαυσης. Σημειώνεται ότι δεν μεταβάλλεται το ετήσιο όριο των 150 ωρών.

Έτσι η διάταξη αναφορικά με τις υπερωρίες διαμορφώνεται ως εξής: 

Η πέραν των σαράντα πέντε (45) ωρών την εβδομάδα απασχόληση του εργαζομένου στις επιχειρήσεις της παρ. 1 θεωρείται υπερωριακή απασχόληση ως προς όλες τις νόμιμες συνέπειες, διατυπώσεις και διαδικασίες έγκρισης. Για όσους εργαζομένους ισχύει σύστημα εργασίας έξι (6) εργάσιμων ημερών την εβδομάδα, υπερωριακή απασχόληση θεωρείται η εργασία πέραν των σαράντα οκτώ (48) ωρών την εβδομάδα. Σε κάθε περίπτωση, διατηρούνται σε ισχύ οι ρυθμίσεις για το νόμιμο ημερήσιο ωράριο εργασίας. Ο εργαζόμενος έχει δικαίωμα να αρνηθεί την παροχή της υπερωριακής αυτής εργασίας, όπως προβλέπεται στο άρθρο 12. Η άρνηση του εργαζομένου να παράσχει την επιπλέον εργασία δεν συνιστά λόγο καταγγελίας της σύμβασης εργασίας του, ούτε μπορεί να οδηγήσει σε οποιαδήποτε βλαπτική μεταβολή ή δυσμενή διάκριση σε βάρος του εργαζομένου από τον εργοδότη.

Εργαζόμενοι απασχολούμενοι υπερωριακά δικαιούνται για κάθε ώρα νόμιμης υπερωρίας, έως τέσσερις (4) ώρες ημερησίως και μέχρι τη συμπλήρωση εκατόν πενήντα (150) ωρών ετησίως, αμοιβή ίση με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά σαράντα τοις εκατό (40%), με την επιφύλαξη των ισχυουσών διατάξεων περί του χρόνου εργασίας και ανάπαυσης των εργαζομένων, ιδίως δε των άρθρων 169 έως 186.

Επίσης προστατεύονται από την απόλυση με βάση το άρθρο 16 του νόμου οι εργαζομένοι που αρνούνται την παροχή υπερωριακής απασχόλησης. 

ΙΙ. Άδεια – Κατάτμηση

Με τα άρθρα 10 και 11 ρυθμίζονται ζητήματα που αφορούν την άδεια αναψυχής και την δήλωσης της στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ. 

Η νέα διάταξη αναφορικά με το χρόνο κατάτμησης έχει ως εξής:

1. Η άδεια λαμβάνεται, καταρχήν, αδιαίρετη σε συνεχείς ημέρες. Ο εργαζόμενος δύναται, κατ` εξαίρεση, να λαμβάνει μέρος της αδείας του, σύμφωνα με τις προσωπικές του ανάγκες, κατόπιν έγγραφου αιτήματός του και αποδοχής από τον εργοδότη. Υποχρεωτικά ένα τουλάχιστον μέρος της αδείας περιλαμβάνει τουλάχιστον έξι (6) εργάσιμες ημέρες επί εξαήμερης εβδομαδιαίας εργασίας και πέντε (5) εργάσιμες ημέρες επί πενθήμερης εβδομαδιαίας εργασίας ή, προκειμένου περί ανηλίκων, δώδεκα (12) εργάσιμες ημέρες.

2. Το αίτημα του εργαζομένου, καθώς και η απόφαση του εργοδότη δεν απαιτούν έγκριση από την αρμόδια υπηρεσία της Επιθεώρησης Εργασίας, διατηρούνται στην επιχείρηση επί πέντε (5) έτη, σε ηλεκτρονική ή έντυπη μορφή, και είναι στη διάθεση των Επιθεωρητών Εργασίας.

Επίσης η ηλεκτρονική αναγγελία στο στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ για τη χορήγηση της άδειας γίνεται απογραφικά, εντός του επόμενου ημερολογιακού μήνα που ακολουθεί τον μήνα χορήγησής της.

ΙΙΙ. Επίδομα γονικής άδειας – ακατάσχετο

Με το άρθρο 11 προβλέπεται ότι το επίδομα γονικής άδειας είναι αφορολόγητο, ανεκχώρητο και ακατάσχετο στα χέρια του Δημοσίου ή τρίτων, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης αντίθετης διάταξης, δεν δεσμεύεται και δεν συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη στη φορολογική διοίκηση, στο δημόσιο, στα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, στα νομικά πρόσωπα των τελευταίων και στα ασφαλιστικά ταμεία ή στα πιστωτικά ιδρύματα για το δημόσιο και για τρίτους, και δεν προσμετράται στο συνολικό, πραγματικό ή τεκμαρτό οικογενειακό εισόδημα.

IV. Προστασία αναδόχων μητέρων

Με το άρθρο 12 λαμβάνει χώρα επέκταση της άδειας μητρότητας και στις ανάδοχες μητέρες. Και με το άρθρο 13 επεκτείνεται η προστασία από την απόλυση και στις ανάδοχες μητέρες. 

V. Οικειοθελείς αποχωρήσεις – Διαδικασία

Με το άρθρο 14 τροποποιείται η διαδικασία αναγγελίας της οικειοθελούς αποχώρησης. Σύμφωνα με την τροποποιημένη διάταξη μεταβάλλεται το χρονικό διάστημα αδικαιολόγητης απουσίας του εργαζομένου όπως και το χρονικό διάστημα που πρέπει να παρέλθει από την υποχρεωτική όχληση του εργαζομένου προκειμένου να μπορεί να λάβει χώρα η δήλωση της οικειοθελούς αποχώρησης χωρίς να απαιτείται η υπογραφή του εργαζομένου από 5 συναπτές εργάσιμες ημέρες για κάθε περίπτωση σε 3 ημέρες για το πρώτο και 2 ημέρες για το δεύτερο. 

Συγκεκριμένα σύμφωνα με την νέα διάταξη προβλέπεται ότι η αδικαιολόγητη (αυθαίρετη) αποχή του εργαζομένου από την εργασία για διάστημα μεγαλύτερο των 3 συναπτών εργάσιμων ημερών μπορεί να θεωρηθεί ως καταγγελία της σύμβασης εκ μέρους του, υπό την προϋπόθεση ότι έχει παρέλθει επιπλέον χρονικό διάστημα 2 συναπτών εργάσιμων ημερών από την υποχρεωτική όχλησή του από τον εργοδότη του, η οποία α) δηλώνεται υπεύθυνα στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ και β) αποδεικνύεται με κάθε πρόσφορο γραπτό τρόπο. 

Ο εργαζόμενος λαμβάνει αυτόματα ειδοποίηση της δήλωσης του εργοδότη περί όχλησης και μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής «MyErgani». 

Στην περίπτωση αυτή, ο εργοδότης υποχρεούται, με βάση τη νέα διάταξη, εντός 2 εργάσιμων ημερών από τη λήξη του παραπάνω διαστήματος, να αναγγείλει την οικειοθελή αποχώρηση του εργαζομένου στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ, χωρίς να απαιτείται η υπογραφή του εργαζομένου.

Ακόμα, σύμφωνα με την παρ. 6 της νέας διάταξης σε περίπτωση οικειοθελούς αποχώρησης, δύναται και ο εργαζόμενος να υποβάλει ο ίδιος την αναγγελία. Σε τέτοια περίπτωση  οεργοδότης λαμβάνει ειδοποίηση αυτόματα μέσω του Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ για την υποβολή της δήλωσης εκ μέρους του εργαζομένου.

VI. Αναγγελία Έναρξης Εργασίας ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ – Fast Track προσλήψεις

Τα άρθρα 20 και 21 αφορούν τη διαδικασία αναγγελίας έναρξης εργασίας στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ και εισάγει διαδικασία fast track προσλήψεων.

Συγκεκριμένα καταργείται η υποχρέωση ανάρτησης στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ των βασικών όρων εργασίας καθώς και της έγγραφης ατομικής σύμβασης εργασίας κατά την πρόσληψη εργαζομένου και διατηρείται μόνο η υποχρέωση υποβολής της «Ψηφιακής Αναγγελίας Έναρξης Εργασίας». 

Σύμφωνα με τη νέα διάταξη κάθε εργοδότης, ο οποίος προσλαμβάνει εργαζόμενο με σχέση εξαρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου, υποχρεούται να αναρτήσει ηλεκτρονικά στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ, πριν από την έναρξη της εργασίας, την Ψηφιακή Αναγγελία Έναρξης Εργασίας, η οποία περιέχει, ιδίως, τους ουσιώδεις όρους εργασίας που προβλέπονται στο άρθρο 73 του π.δ. 62/2025.

Για την ισχύ της Ψηφιακής Αναγγελίας Έναρξης Εργασίας απαιτείται η υπογραφή αυτής από τον εργαζόμενο ιδιοχείρως ή με εγκεκριμένη ηλεκτρονική υπογραφή ή με ψηφιακή βεβαίωση μέσω gov.gr ή με αποδοχή αυτής από τον εργαζόμενο μέσω του πληροφοριακού συστήματος «MyErgani» που λειτουργεί στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ.

Για κάθε μεταβολή των όρων εργασίας ο εργοδότης υποβάλλει ηλεκτρονικά στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ την Ψηφιακή Δήλωση Μεταβολής Στοιχείων Εργασιακής Σχέσης, η οποία πρέπει να γίνει αποδεκτή από τον εργαζόμενο με έναν από τους παραπάνω τρόπους.

Ο εργοδότης εκπληρώνει την υποχρέωσή του για παροχή πληροφοριών με τη γνωστοποίηση της Ψηφιακής Αναγγελίας και της Ψηφιακής Δήλωσης στον εργαζόμενο.

Αν ο εργαζόμενος βρεθεί να απασχολείται χωρίς να έχει γίνει η Ψηφιακή Αναγγελία Έναρξης Εργασίας, επιβάλλονται οι διοικητικές κυρώσεις για αδήλωτη εργασία του.

Στο άρθρο 21 προβλέπεται ότι κάθε εργοδότης δύναται να προσλαμβάνει εργαζομένους για την κάλυψη επειγουσών αναγκών με σύμβαση εργασίας, πλήρους ή μερικής απασχόλησης, ορισμένου χρόνου, διάρκειας έως 2 ημερών την εβδομάδα, μέσω ειδικής ηλεκτρονικής εφαρμογής «Ταχείας Πρόσληψης». 

Η διαδικασία γίνεται μέσω αποστολής ηλεκτρονικής ειδοποίησης - πρότασης για σύναψη σύμβασης εκ μέρους του εργοδότη και αποδοχής της από τον εργαζόμενο και ισοδυναμούν και αντικαθιστούν: α) την αναγγελία έναρξης εργασίας, β) τη δήλωση ψηφιακής οργάνωσης του χρόνου εργασίας και γ) την αναγγελία λύσης σύμβασης εργασίας. 

VII. Ευέλικτή προσέλευση – Προετοιμασία

Με το άρθρο 22 εισάγονται σημαντικές ρυθμίσεις αναφορικά με τη δυνατότητα ευέλικτης προσέλευση στη εργασία, το χρόνο προετοιμασίας των εργαζομένων και τις μονές σημάνσεις της ψηφιακής κάρτας. Συγκεκριμένα προβλέπεται ότι: 

Οι επιχειρήσεις - εργοδότες που έχουν ενταχθεί στον μηχανισμό της ψηφιακής κάρτας εργασίας και την έχουν ενεργοποιήσει δύνανται να συμφωνούν εγγράφως με τους εργαζομένους τους ευέλικτη προσέλευση μέχρι χρονικό διάστημα 120 λεπτών ημερησίως. Αν υπάρχει τέτοια συμφωνία, η έναρξη της εργασίας είναι δυνατή από τη δηλωθείσα έναρξη του ωραρίου στην ψηφιακή οργάνωση του χρόνου εργασίας και έως τη λήξη του χρόνου της ευέλικτης προσέλευσης.

Η σήμανση της ψηφιακής κάρτας πρέπει να πραγματοποιείται: α) κατά την έναρξη του δηλωθέντος ωραρίου, μετά από τον χρόνο προετοιμασίας προς ανάληψη εργασίας, και β) κατά τη λήξη του δηλωθέντος ωραρίου, πριν από τον χρόνο προετοιμασίας προς αποχώρηση. Στις επιχειρήσεις - εργοδότες που ανήκουν κατά κύρια δραστηριότητα, βάσει Κωδικού Αριθμού Δραστηριότητας (Κ.Α.Δ.), στον κλάδο της βιομηχανίας, ο χρόνος προετοιμασίας δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 30 λεπτά πριν από την έναρξη της εργασίας και τα 30 λεπτά μετά από τη λήξη της εργασίας. Στις επιχειρήσεις - εργοδότες όλων των λοιπών κλάδων ο χρόνος προετοιμασίας δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 10 λεπτά πριν από την έναρξη της εργασίας και τα 10 λεπτά μετά από τη λήξη της εργασίας. 

Εάν κατά τον ανωτέρω χρόνο βρεθεί εργαζόμενος να απασχολείται πραγματικά, επιβάλλονται από την Επιθεώρηση Εργασίας οι προβλεπόμενες διοικητικές κυρώσεις.

Η διαπίστωση πλέον του αριθμού των 3 μονών σημάνσεων τον μήνα ανά εργαζόμενο, όταν δεν δικαιολογείται από τη φύση ή την οργάνωση του χρόνου εργασίας ή γεγονός ανωτέρας βίας ή αντικειμενική αδυναμία, και οφείλεται σε αμέλεια του εργαζομένου, συνιστά αιτία ελέγχου από την Επιθεώρηση Εργασίας στο πλαίσιο της ανάλυσης εκτίμησης κινδύνου.

Ακόμα με το άρθρο 15 προβλέπεται ότι η αδικαιολόγητη μείωση των πάσης φύσεως αποδοχών του εργαζομένου, ιδίως, εξαιτίας της ένταξης του εργοδότη στο σύστημα της ψηφιακής κάρτας εργασίας ή της εφαρμογής του συστήματος της ψηφιακής κάρτας εργασίας θεωρείται ως μονομερής βλαπτική μεταβολή. 

VIII. Καταργούμενες διατάξεις – υποχρεώσεις

Με το άρθρο 17 απαλείφονται από τις ευθέως αποδεικνυόμενες παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας οι περιπτώσεις της μη ανάρτησης πίνακα προσωπικού και προγράμματος ωρών εργασίας, μη επίδειξης βιβλίου αδειών, μη επίδειξης εντύπων όρων ατομικών συμβάσεων εργασίας του προσωπικού και μη επίδειξης εκκαθαριστικών σημειωμάτων αποδοχών προσωπικού για το τελευταίο τουλάχιστον τρίμηνο.

Ως εκ τούτου καταργείται η υποχρέωση για τήρησή στο χώρο εργασίας των παραπάνω. 

Σύμφωνα με το άρθρο 24 από 1η Ιανουαρίου 2026, καταργούνται:

Α)  η υποχρέωση αναγγελίας του προσωπικού και των όρων εργασίας. Σε οποιαδήποτε διάταξη γίνεται αναφορά στον «Πίνακα Προσωπικού» νοείται πλέον η «Ψηφιακή Οργάνωση Χρόνου Εργασίας».

Β) η έναρξη ισχύος της καταχώρισης της κανονικής άδειας στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ. Ειδικά για τις ημέρες κανονικής αδείας του 2025, οι οποίες δεν έχουν εξαντληθεί μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2026, διατηρείται η υποχρέωση καταχώρισης στο βιβλίο αδειών έως την εξάντλησή τους.

Γ) η ετήσια καταχώριση της κανονικής άδειας στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ. Ειδικά για τις ημέρες κανονικής αδείας του 2025 διατηρείται η υποχρέωση ετήσιας καταχώρισής τους στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ.

ΙX. Εκ περιτροπής εργασία

Με το άρθρο 6 παρέχεται η δυνατότητα υπερωριακής απασχόλησης στους εκ περιτροπής απασχολούμενους. 

X. Διευθέτηση Χρόνου Εργασίας 

Με το άρθρο 8 προβλέπεται ότι η διευθέτηση χρόνου εργασίας μπορεί να γίνεται σε περιόδους αναφοράς μεταξύ μια εβδομάδας έως 1 έτους (αντί 6 μηνών που ίσχυε). Αντί της μείωσης των ωρών στην περίοδο μειωμένης απασχόλησης μπορούν να χορηγείται στον εργαζόμενο ανάλογη ημερήσια ανάπαυση (ρεπό) ή ανάλογη προσαύξηση της ετήσιας άδειας με αποδοχές ή συνδυασμός μειωμένων ωρών, ημερών ανάπαυσης και ημερών αδείας. Ακόμα καταργούνται τα δύο υπάρχοντα συστήματα διευθέτησης. 

Η διευθέτηση του χρόνου εργασίας καθορίζεται με συλλογική ρύθμιση. Σε περίπτωση που δεν  υπάρχει συνδικαλιστική οργάνωση ή συμβούλιο εργαζομένων ή ένωση προσώπων ή δεν επιτευχθεί συμφωνία, είναι δυνατό να λάβει χώρα ατομική συμφωνία εργαζομένου - εργοδότη. Σημειώνεται ότι διατηρείται σε ισχύ ο περιορισμός των 10 ωρών κατά την περίοδό της αυξημένης απασχόλησης και απαγορεύεται η καταγγελία της σύμβασης εργασίας για τον λόγο ότι ο εργαζόμενος δεν συναίνεσε σε διευθέτηση του χρόνου εργασίας.

Διαβάστε το νόμο αναλυτικά εδώ.