Steeds meer ondernemers zoeken naar manieren om hun bedrijf toekomstbestendig te maken, zonder vast te zitten aan traditionele opvolging binnen de familie. Een model dat hierbij kan helpen is steward-ownership. Maar wat houdt dat precies in?  

Wat is steward-ownership? 

Steward-ownership is een eigendomsstructuur waarbij het bedrijf niet wordt bestuurd door aandeelhouders met winst als doel, maar door mensen die verbonden zijn met de missie van de organisatie. Deze zogenoemde stewards hebben de zeggenschap, en nemen beslissingen in het belang van het bedrijf en haar maatschappelijke doel – niet voor persoonlijk gewin. 

Winst is hierbij geen doel op zich, maar een middel om die missie te ondersteunen. Winsten worden opnieuw geïnvesteerd in het bedrijf, gebruikt om kapitaalverschaffers terug te betalen, gedeeld met andere belanghebbenden en/of geschonken aan goede doelen die in de meeste gevallen een verbinding hebben met de missie van het bedrijf. 

Steward-ownership helpt bedrijven die willen blijven doen waar ze voor zijn opgericht – ook op de lange termijn. Denk bijvoorbeeld aan een sociale onderneming die impact wil blijven maken, zonder de druk van aandeelhouders die vooral op rendement sturen.

Waarom is dit relevant voor familiebedrijven?

Voor familiebedrijven is bedrijfsoverdracht vaak een spannend en complex moment. Continuïteit na de eerste generatiewisseling is niet vanzelfsprekend en na drie generaties blijkt het voortbestaan van familiebedrijven nog zeldzamer. Dat komt vaak doordat opvolging gebaseerd is op familierelaties, terwijl niet elke volgende generatie automatisch geschikt of gemotiveerd is om het bedrijf voort te zetten. 

Steward-ownership biedt een alternatief: de overdracht van zeggenschap aan mensen die inhoudelijk betrokken zijn, de missie begrijpen én het bedrijf willen dienen – ongeacht of ze familie zijn. Zo blijft de continuïteit gewaarborgd, kan het bedrijf onafhankelijk blijven opereren en behoudt het zijn waarden en maatschappelijke rol op de lange termijn. Familieleden kunnen echter wel betrokken blijven, maar het belang van het bedrijf staat altijd centraal.

De voordelen en uitdagingen van steward-ownership

Steward-ownership biedt bedrijven een stevige basis voor de lange termijn. Doordat winst wordt ingezet om de missie te versterken in plaats van uit te keren aan de aandeelhouders, ontstaat er ruimte voor innovatie, duurzaamheid en continuïteit. Werknemers voelen zich sterker verbonden met het doel van het bedrijf, wat leidt tot meer motivatie, loyaliteit en een gezonde bedrijfscultuur. Ook de overlevingskans is groter: steward-owned bedrijven bestaan gemiddeld langer dan traditioneel geleide bedrijven. 

Tegelijkertijd zijn er uitdagingen. De groei van steward-owned bedrijven is vaak wat trager. Een reden kan zijn dat steward-owned bedrijven minder geneigd zijn vreemd vermogen aan te trekken, omdat zij de controle willen behouden en het voortbestaan van de onderneming willen verzekeren, waardoor minder risico wordt genomen.

Kortom, steward-ownership is misschien niet de snelste weg naar groei, maar wel een sterk model voor bedrijven die hun missie centraal willen stellen en op een duurzame, toekomstgerichte manier willen blijven ondernemen. Wilt u meer weten over steward-ownership, dan kunt u één van onze collega’s van de familiebedrijven adviesgroep contacten. 

Heeft u een vraag? Wij nemen zo snel mogelijk contact met u op.