Aiko Koster moet wel grinniken om de openingsvraag: is hij als service line leader Tax eigenlijk niet gewoon spelleider bij het beoefenen van de nationale sport van het zo weinig mogelijk belasting betalen? “Nou, voor de klassieke belastingadviseur van vroeger gold dat wellicht wel, maar wij van de afdeling Tax van RSM kijken toch anders tegen ons vak aan. Bij ons gaat het om advies op lange termijn en steeds meer om risicomanagement”, zegt hij.

Aiko Koster werkt sinds 2004 bij RSM en is vanaf 2015 fiscaal partner op de vestiging in Utrecht. Zijn focus ligt vooral op internationaal opererende (familie)bedrijven en op bedrijven in de IT-branche, zowel ondernemingen die in Nederland actief zijn als daarbuiten. Een ander deel van Koster’s werk heeft betrekking op het adviseren en begeleiden van vermogende particulieren. Vanuit zijn functie als service line leader Tax is hij, samen met de fiscale partners, verantwoordelijk voor de kwaliteit van de fiscale dienstverleningen en voor de
strategie binnen de belastingadviespraktijk. 

De afdeling bij RSM waar Aiko Koster leiding aan geeft, heet tegenwoordig Tax en niet meer Belastingadvies. “Die naam zegt iets over de internationalisering die wij en ons vak hebben doorgemaakt”, licht hij toe. Het vak van fiscaal adviseur is de afgelopen tien, vijftien jaar danig veranderd. “Vroeger ging het er inderdaad vooral om de fiscale regels en wetten zo precies mogelijk te volgen, maar vaak wel met het uiteindelijke doel de belastingafdracht voor de klant zo veel mogelijk te beperken”, zegt Aiko. “Door internationale regeldruk en veranderde maatschappelijke opvattingen is het speelveld anders geworden. Uitgangspunt is nu meer dat bedrijven hun fair share moeten betalen en dat belasting moet worden geheven daar waar het nut ook wordt gebruikt.” 

Dat klinkt wellicht wat abstract, maar Koster komt met een verhelderend voorbeeld. “Als vroeger een bedrijf uit pakweg de VS naar Europa kwam, onderzocht het uiteraard hoe de markten er hier, ook fiscaal, uitzagen. Vervolgens vestigde zo’n onderneming in Nederland -gateway to Europe- een holding om van daaruit in andere Europese landen actief te worden. Nederland had voor zo’n Amerikaans bedrijf een aantrekkelijk belastingklimaat.”

‘Risico van reputatieschade’

Maar onder wereldwijde maatschappelijke druk werden Nederland en andere landen gedwongen de morele kant van ondernemen en belasting betalen zwaarder te laten wegen. “Steeds minder wordt geaccepteerd dat iets op papier misschien wel kan en mag, maar dat wil niet zeggen dat je dat dan ook moet doén”, legt Aiko uit. “Tot tien, vijftien jaar geleden was vaak het motto: het kan, want het mag. Tegenwoordig vragen steeds meer klanten, ondernemers dus, zich af: wil ik dit wel? Loop ik bijvoorbeeld niet het risico van reputatieschade? Zeker door de opkomst van de snelle social media kan die weleens groter zijn dan het fiscale voordeel van een slimme constructie.” RSM helpt haar klanten bij het stellen van dit soort vragen en daar de juiste afwegingen in te maken. 

Vak wordt interessanter en relevanter 

Tel daarbij op dat bedrijven steeds meer gehouden zijn aan complianceverplichtingen en zij in rapportages ook hun activiteiten op het gebied van duurzaamheid moeten toelichten en het is helder dat het vak van Aiko en zijn collega's er alleen maar interessanter en relevanter op wordt. “Steeds breder wint de gedachte ook in het bedrijfsleven terrein, dat we de wereld op een verantwoorde manier aan volgende generaties moeten doorgeven en dat zie je terug in veranderende fiscale wet- en regelgeving”, zegt Koster. Die wijzigingen volgen elkaar in steeds hoger tempo op. “De eisen die aan belastingadviseurs worden gesteld, zijn de afgelopen jaren steeds scherper geworden, terwijl het geen beschermd beroep is, zoals dat wel geldt voor onder meer accountants en notarissen”, merkt hij op. “Als jij morgen een bordje op je deur schroeft met ‘Belastingadviseur’, kun je zo beginnen. Werkelijke kwaliteit en dus meerwaarde voor de klant blijkt pas in de praktijk.”

‘Continu sparringpartner’

Natuurlijk zet iedere dienstverlener op zijn site dat hij/zij dicht op de klant zit, nauw betrokken is en kwaliteit levert. “Maar wat ons bij RSM echt onderscheidt, is dat we altijd koersen op langdurige relaties en continu sparringpartner zijn. Zo zijn we ook een vertrouwde sparringpartner voor veel familiebedrijven”, benadrukt Aiko. “Daar speelt momenteel vanwege veranderende fiscale wetgeving met name het thema bedrijfs- en eigendomsoverdracht van generatie op generatie. Niet lang geleden hebben we samen met Nyenrode Business Universiteit een interessant onderzoek naar dit onderwerp verricht, wat resulteerde in een nuttig boek waarin diverse familiebedrijven aan het woord komen.”

‘Snel veranderende wereld’

De vragen die in de markt leven, zijn anders dan vroeger, merkt Koster. “In een snel veranderende wereld waarin informatie van alle kanten op ons afkomt, gaat het steeds meer om het duiden van die informatie. Vragen die we twintig jaar geleden kregen, komen nu niet meer voor. Hoe hoog het tarief van de vennootschapsbelasting in een bepaald land is bijvoorbeeld, dat zoeken de klanten zelf wel op. Met Google en AI komen ze meestal een heel eind. Vragen gaan nu over specifieke vakkennis en de praktische toepassing daarvan, bijvoorbeeld op het gebied van internationale belastingwetgeving of het voldoen aan compliance verplichtingen. Dan komt ook ons risicomanagement om de hoek kijken.”

Volgens de service line leader Tax van RSM worden ontwikkelingen in de arbeidsmobiliteit de komende jaren voor zijn vak steeds belangrijker. “De arbeidsmarkt is de afgelopen jaren al sterk veranderd en die tendens zet zich alleen maar verder door”, verwacht hij. “Vroeger ging je elke dag naar je werk, op kantoor of fabriek, maar onder meer door corona is dat niet meer vanzelfsprekend. Met name jongeren werken steeds vaker vanuit huis. Wat betekent dat voor de belastingvergoeding? En wat denk je van mensen aan de rand van het land? Die wonen in België en werken in Nederland of wonen in Nederland en werken in Duitsland. Die situaties doen zich in toenemende mate voor en hebben belastinggevolgen en indien men die niet scherp heeft daarmee dus ook risico’s.” 

Politiek moet heldere keuzes maken

Koster vindt dat de politiek op dat gebied nu eens heldere keuzes moet maken, zodat onduidelijkheden en mogelijke misinterpretaties verdwijnen. “Dat geldt ook voor de enorme groei van het aantal zzp’ers”, zegt hij. “In tien jaar is dat aantal verdubbeld. Er zijn er nu meer dan een miljoen. Ook op dat gebied doen zich relevante vragen voor, namelijk: zijn het nu echt ondernemers of is er sprake van schijnzelfstandigheid als zo iemand veel voor één opdrachtgever werkt?“, aldus Aiko. En die vraag treft niet alleen de zzp’er zelf. “Denk ook aan werkgevers die regelmatig van de diensten van een zzp’er gebruikmaken”, merkt Koster op. “Naast ongewenste fiscale gevolgen voor die bedrijven, omdat de zzp’er volgens de Belastingdienst toch in loondienst was, speelt steeds nadrukkelijker het vraagstuk wat dit dan betekent voor bijvoorbeeld pensioenaanspraken. Ook hier is het fiscale vak dus veel omvattender en relevanter dan je in eerste instantie zou denken.”

Klantcase

‘ Bij RSM Tax kunnen ze complexe onderwerpen kort, helder en begrijpelijk uitleggen’
 

Als Aiko Koster het in zijn verhaal heeft over de internationalisering van de dienstverlening door RSM Tax, dan is Allied Motion daarvan wel een typerende opdrachtgever. Het wereldwijd
opererende bedrijf (van oorsprong uit de VS, waar het beursgenoteerd is als Allient Inc.) ontwerpt, produceert en verkoopt precisie- en speciale motion control-componenten en -systemen voor uiteenlopende industrieën. De belangrijkste doelmarkten zijn de auto-, medische, lucht- en ruimtevaartsector, defensie, elektronica en industriële markten. De onderneming is naast de Verenigde Staten ook gevestigd in Canada, Mexico, Azië en Europa; in Nederland in Dordrecht, waar zo’n 120 mensen werken.

Deze opsomming illustreert het internationale, zelfs mondiale speelveld van Allied Motion. RSM is sinds 2021 wereldwijd de fiscale adviespartner van deze multinational. “En dus ook voor de Nederlandse en overige Europese vestigingen”, zegt Erik Nugteren (58), European Operations Controller bij Allied Motion. Juist vanwege de fiscale implicaties van de internationale
activiteiten van het bedrijf heeft Nugteren veel contact met RSM Tax en dan met name met Koen Dekker, Tax partner op kantoor Eindhoven. Daar heeft Allied Motion alle fiscale dienstverlening ondergebracht.

‘Wetgeving is ingewikkelder geworden’

“De fiscale wetgeving in de Europese landen wordt steeds meer gelijkgetrokken, maar is daardoor ook ingewikkelder geworden”, legt de Europese controller van Allied Motion uit. “Een fiscalist op het hoofdkantoor in de VS is zeker niet in staat zich die wetgeving eigen te maken en te interpreteren. Daarvoor hebben we echt de expertise van Koen en zijn collega’s nodig.” Een voorbeeld is de gang van zaken rond de intercompany pricing, ook wel Transfer Pricing genoemd. “Wij maken in Dordrecht elektromotoren, maar vanwege de hoge loonkosten hier doen we dat ook gedeeltelijk in een zusterbedrijf in Portugal. Vraag is dan: hoeveel mogen ze ons daarvoor rekenen? Als het een extern bedrijf was geweest, had het eenvoudiger gelegen, maar nu is het eigenlijk een opdracht binnen de familie en dat heeft fiscale consequenties.” De Belastingdienst wil dat er eerlijke tarieven worden gerekend, zodat een bedrijf niet kan schuiven tussen landen om zo weinig mogelijk aan de fiscus af te dragen. “Als multinational moeten we daarover jaarlijks rapporten presenteren en die maakt RSM Tax”,
aldus Nugteren. “De tijd dat ondernemingen via een BV-tje op pakweg Malta hoge belastingdruk konden ontwijken, ligt wel achter ons.”

Ook vanwege de toegenomen internationale arbeidsmobiliteit merkt Allied Motion dat de fiscale wetgeving in Europa strikter is geworden. “We hebben bijvoorbeeld mensen uit Oostenrijk en Portugal die hier wonen en bij ons op de payroll staan. Hoe zit dat fiscaal?” Om dergelijke trajecten correct te laten verlopen maakt Nugteren eveneens gebruik van de diensten -en met name het advies- van RSM Tax.

‘Dagelijkse kost’

Daarbij is de persoonlijke relatie met de mensen van Tax belangrijk, benadrukt hij. “Ja, ik heb wel een klik met ze”, zegt de controller. “Koen en zijn collega’s zijn in staat om voor mij complexe onderwerpen die voor hen dagelijkse kost zijn op een begrijpelijke manier uit te leggen. Zonder onnodig uit te weiden over eventueel mogelijke uitzonderingen en dergelijke. Kort en helder, daar houd ik van.”

Dit artikel verscheen in de meest recente editie van het RSMagazine, een magazine dat twee keer per jaar in heel Nederland wordt verspreid onder cliënten, relaties en andere geïnteresseerden. Ontvangt u het magazine nog niet, maar wel geïnteresseerd? Neem dan contact op met Angelique Timmer-Weisscher via [email protected]. Dan krijgt u het magazine voortaan ook kosteloos toegezonden!