Linkedin
Facebook
Email
more
In de zaak C-276/24 (KONREO) heeft het Hof van Justitie van de EU geoordeeld dat belastingautoriteiten een afnemer zowel het recht op btw-aftrek mogen weigeren, als hem aansprakelijk mogen stellen voor niet-betaalde btw door een leverancier. De uitspraak, die voortkomt uit een Tsjechische procedure, benadrukt het belang van zorgvuldigheid in de handelsketen en is relevant voor Nederlandse ondernemers die actief zijn in risicovolle sectoren of grensoverschrijdende handel.
Wat speelde er in de zaak KONREO?
De zaak betrof een Tsjechische onderneming die goederen had afgenomen van een leverancier die zijn btw-verplichtingen niet nakwam. De belastingdienst stelde de afnemer aansprakelijk voor de niet-betaalde btw én weigerde de aftrek van de btw op de inkoopfacturen. Volgens de autoriteiten had de afnemer moeten weten dat hij deel uitmaakte van een frauduleuze keten. De Tsjechische rechter legde de zaak voor aan het EU-Hof, met de vraag of deze dubbele maatregel -geweigerde aftrek én aansprakelijkheid -verenigbaar is met het btw-recht van de EU.
Wat oordeelde het Hof?
Het Hof bevestigde dat deze dubbele maatregel is toegestaan, mits aan een aantal voorwaarden is voldaan. Belangrijk is dat de afnemer de mogelijkheid krijgt om aan te tonen dat hij:
- te goeder trouw handelde, en
- redelijke maatregelen heeft genomen om ervoor te zorgen dat de transacties geen deel uitmaakten van een fraudeketen.
Wat betekent dit voor Nederlandse bedrijven?
Hoewel Nederland geen algemene regeling kent die derden aansprakelijk stelt voor btw-schulden van anderen, bestaan er wel bepaalde aansprakelijkheden in specifieke situaties bij de invordering van btw. Bijvoorbeeld transacties met bepaalde goederen in sectoren waar het risico op btw-fraude verhoogd is, zoals carrouselfraude. In die gevallen kan de Belastingdienst onder voorwaarden toch een afnemer aansprakelijk stellen voor niet-betaalde btw in de keten.
De uitspraak in KONREO bevestigt dat belastingdiensten binnen de EU vergaande bevoegdheden hebben om fraude aan te pakken. Tegelijkertijd onderstreept het Hof dat ondernemers beschermd moeten worden als zij zorgvuldig handelen.
Wat kunt u doen?
Om risico’s te beperken, is het belangrijk dat organisaties:
- leveranciers screenen op betrouwbaarheid;
- transacties goed documenteren, inclusief prijsstelling, leveringsvoorwaarden en communicatie;
- alert zijn op signalen van fraude, zoals onrealistisch lage prijzen of onduidelijke bedrijfsstructuren;
- interne processen inrichten om verdachte situaties tijdig te signaleren.
Tot slot
De zaak KONREO laat zien dat btw-risico’s niet alleen bij de leverancier liggen. Ook afnemers kunnen worden geconfronteerd met forse financiële gevolgen als zij onbewust betrokken raken bij fraude. Zorgvuldigheid in de keten is dus geen luxe, maar noodzaak.